Oznakowanie maszyn znakiem CE można przeprowadzić wyłącznie na gotowym wyrobie i wyłącznie po przeprowadzeniu kompletnej oceny zgodności. Niedopuszczalne jest nanoszenie oznakowania przed przeprowadzeniem oceny zgodności lub na maszynach, które nie spełniają wymagań rozporządzenia dotyczących wymagań zasadniczych. Skrót oznaczenia pochodzi od francuskich słów Conformité Européenne – co w tłumaczeniu oznacza Zgodność Europejska.
Rysunek nr 1. Wzór znaku „CE”
Źródło: Na podstawie Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn
Bardzo częstą praktyką niezgodną z przepisami jest oznakowanie maszyn znakiem CE, ale w formie „China Export”, który jest bardzo podobny do europejskiego oznakowania „CE”. Należy zwrócić szczególną uwagę, że umieszczanie nieprawidłowego oznakowania grozi karze grzywny i wycofaniem produktu z obiegu. Różnica dotyczy odległości pomiędzy literami – w prawidłowym oznakowaniu litery są od siebie mocno odsunięte oraz różnica dotyczy litery „E”, gdzie w prawidłowym oznakowaniu środkowa kreska jest krótsza.
Rysunek nr 2. Wzór nieprawidłowego oznakowania „CE”
Źródło: Opracowanie własne
Czy maszyny podlegają oznaczeniu CE?
Wszystkie maszyny wprowadzone do eksploatacji na terytorium Polski po 1 maja 2004 r. powinny być oznakowane znakiem CE. Oznakowanie maszyny znakiem CE wiąże ze sobą szereg konsekwencji. W przypadku oznaczenia i wystawienia deklaracji zgodności producent zapewnia użytkownika, że maszyna została wykonana zgodnie ze sztuką i dobrą praktyką inżynierską oraz spełnia zasadnicze wymagania w zakresie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia – zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. Użytkownik maszyny może wówczas domniemać o prawidłowości jej wykonania oraz że została wykonana z uwzględnieniem aktualnie obowiązujących wymagań zasadniczych. W przypadku, gdy pracodawca stwierdzi, że użytkowana maszyna, pomimo zadeklarowanej zgodności z wymaganiami zasadniczymi stanowi poważne zagrożenie dla bezpieczeństwa pracowników, powinien podjąć odpowiednie kroki naprawcze w tym zakresie, a wszelkie prace modernizacyjne powinien zgłosić i uzgodnić z producentem. Zgodnie z zaleceniami UE państwa członkowskie powinny współpracować i dążyć do zniwelowania zagrożeń na stanowisku pracy.
Oznaczenie CE na maszynach musi być umieszczone w bezpośredniej bliskości nazwy producenta lub jego upoważnionego przedstawiciela, przy użyciu tej samej techniki. Poszczególne elementy oznakowania CE muszą mieć zasadniczo tę samą wysokość, która nie może być mniejsza niż 5 mm. Oznaczenie CE na maszynach umieszcza się w sposób widoczny, czytelny i trwały, zgodnie z załącznikiem III dyrektywy maszynowej.
W przypadku maszyn wymienionych w załączniku IV, do których zastosowano procedurę pełnego zapewnienia jakości po oznakowaniu CE należy umieścić na maszynie czterocyfrowy numer identyfikacyjny jednostki notyfikowanej, która zatwierdziła system pełnego zapewnienia jakości producenta. Zakazane jest umieszczanie na maszynie znaków i napisów, które mogą wprowadzić strony trzecie w błąd co do znaczenia lub formy oznakowania CE. Na maszynie można umieścić inne oznakowanie, pod warunkiem, że nie ogranicza ono czytelności, widoczności i zrozumienia oznakowania CE.
Czy maszyny muszą mieć oznaczenie CE?
Tak, Wszystkie maszyny wprowadzone do eksploatacji na terytorium Polski po 1 maja 2004 r. powinny być oznakowane znakiem CE. Brak oznaczenia CE na maszynach stanowi podstawę do stwierdzenia niezgodności wyrobu, co w dalszej konsekwencji może prowadzić do wydania zakazu wprowadzania wyrobu do obrotu lub wycofania go z rynku. W przypadku, gdy Państwo Członkowskie stwierdza niezgodność oznakowania z odpowiednimi przepisami niniejszej dyrektywy, producent lub jego upoważniony przedstawiciel jest zobowiązany do doprowadzenia produktu do zgodności. Oznaczenie CE na maszynach jest jedynym oznakowaniem, które potwierdza zgodność produktu z mającymi zastosowanie wymaganiami dyrektywy maszynowej.
Jak widać przy oznakowaniu maszyny znakiem CE trzeba podjąć odpowiednie kroki, aby spełniać wymagania ustawodawstwa. Początkowo może wydawać się to procesem trudnym i rozbudowanym, jednak nasze zdobyte dotychczas doświadczenie oraz specjalistyczna wiedza pomoże w pełni przejść tę drogę oraz w prawidłowy sposób oznakować maszynę lub linię technologiczną.
Literatura i źródła prawa
- Przewodnik dotyczący stosowania dyrektywy 2006/42/WE w sprawie maszyn – Wydanie drugie – czerwiec 2010 r.;
- Rączkowski B. „BHP w praktyce” wyd. XIX; Wydawnictwo ODDK, Gdańsk 2022 r.
- Siemiątowski P. „Maszyny. Zasadnicze wymagania dotyczące bezpieczeństwa i ochrony zdrowia”; Wydawnictwo Wiedza i Praktyka, Warszawa 2019 r.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 października 2008 r. https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20081991228
